Author name: Jolanta Rozowska

Historia życia na Ziemi

2016/2017, Opis wykładów

Dr hab. Antoni Amirowicz z Polskiej Akademii Nauk w Krakowie odwiedził Małopolski Uniwersytet dla Dzieci już po raz czwarty w historii działania naszego uniwersytetu. Tym razem, w sobotę 22 kwietnia 2017 r.  przyjechał do nas z wykładem pt. „Historia życia na Ziemi”. Przedstawiał mechanizm rozwoju świata żywych istot naszej planety, dzięki któremu mogą przetrwać w swoich środowiskach. Zwracał również uwagę młodych słuchaczy na wpływ naszej cywilizacji na przyrodę. W dyskusji studenci pytali o ewolucję człowieka, o prędkość z jaką zachodzą zmiany gatunkowe oraz o życie Karola Darwina.

Historia życia na Ziemi Read More »

Wszyscy jesteśmy astronomami

2016/2017, Opis wykładów

Dwunasty wykład w tym roku akademickim pt. „Wszyscy jesteśmy astronomami” wygłosił Karol Wójcicki, autor wielu programów telewizyjnych oraz filmów dokumentalnych, organizator wielu akcji popularnonaukowych, twórca bloga Z głową w gwiazdach. Był to wykład merytorycznie przebogaty, a w formie lekkiej i zajmującej. Poruszał on nie tylko kwestie astronomii, lecz również nauki obywatelskiej, ciekawości świata oraz umiejętności krytycznego myślenia. Cieszymy się, że nasi studenci mogli mieć kontakt z człowiekiem obdarzonym zarówno pasją, jak i talentem popularyzatorskim. Już po pierwszym wykładzie Karola Wójcickiego w ubiegłym roku studenci MUdD byli oczarowani naszym wykładowcą, czemu dali temu wybierając go laureatem tytułu Magnum Lectore za najlepszy wykład w roku akademickim 2015/16.
W naukowych projektach obywatelskich, może wziąć każdy, niezależnie od wieku i wykształcenia. We współczesnym świecie nauka i technika pozwalają każdemu z nas dokonać znaczącego odkrycia naukowego, bez wychodzenia z domu. Naukowcy dzieląc się zebranymi danymi liczą na pomoc nie tylko innych naukowców, ale również uczniów. W ten sposób odkrycie innej planety czy komety leży w zasięgu każdego z nas i jest dziecinnie proste – wystarczy zalogować się na stronie zooniverse i wziąć udział w grze, w której jesteśmy proszeni o porównywanie i opisywanie zauważonych obiektów. Studenci Małopolskiego Uniwersytetu dla Dzieci byli bardzo zainteresowani tą możliwością i z pewnością wielu z nich już teraz weźmie udział w poważnych badaniach naukowych.

Wszyscy jesteśmy astronomami Read More »

Dinomania na poważnie

2016/2017, Opis wykładów

Jak rozwinąć dziecięcą pasję w fascynującą pracę? Nasi studenci otrzymali odpowiedź na to pytanie podczas zjawiskowego wykładu dr Andrzeja Boczarowskiego pt. „Dinomania na poważnie.” Kiedy autor wykładu był dzieckiem, zafascynował go świat prehistorycznych zwierząt – w tym dinozaurów. Lata pracy, nauki i hektary rysunków zmieniły młodzieńczą fascynację w sensowną pracę. Teraz z tą samą pasją pisze książki, kręci filmy dokumentalne, robi rekonstrukcje, prezentacje i projektuje kolejne muzea poświęcone prehistorycznym organizmom.

 

Podczas wykładu dr Boczarowski opowiadał studentom o znajdowaniu i odczytywaniu śladów ich działalności życiowej.  W całkowicie zaciemnionej  sali kinowej kina Sokół w Trzebini pokazywał swoje filmy nt. dinozaurów. Studenci dowiedzieli się jak to, podczas posiłków, Zauropody mocno dewastowały teren, co sprzyjało innym zwierzętom w poszukiwaniu jedzenia: opadłe gałązki i zwalone drzewa to idealny pokarm dla drobnych roślinożerców, a wypłoszona fauna stanowiła łatwy łup dla niewielkich drapieżników. Cała ta hałastra podążała wraz z migrującym stadem Zauropodów. W pozostawionych przez nogi Zauropodów głębokich dołach (tropach) często zbierała się woda przesiąkająca z podłoża. W grząskim, wodnistym błocie ginęły biegnące za stadem gigantów mniejsze zwierzęta. Po milionach lat, w każdym z tych dołów znaleziono od kilku do kilkunastu świetnie zachowanych resztek małych organizmów. Obecnie, na całym świecie, w miejscach odnalezienia tych szczątków powstają muzea opowiadające o faunie dinozaurów. Dr Boczarowski brał udział w projektowaniu i budowie tych nowatorskich muzeów. Jak widać „Dinomania” może stać się bardzo poważnym zajęciem.

Współorganizatorem wykładu było Trzebińskie Centrum Kultury

Dinomania na poważnie Read More »

Maszyny, roboty i zabawki matematyczno-informatyczne

2016/2017, Opis wykładów

Kiedy studenci MUdD spotykają eksperta – pasjonata swojej dziedziny, który potrafi dzielić się ze słuchaczami swoim entuzjazmem, to na sali wykładowej jest aż gęsto od emocji. Tak było w ubiegłą sobotę, 4 marca, podczas wykładu pt. „Maszyny, roboty i zabawki matematyczno – informatyczne, gdy prof. dr hab. Maciej M. Sysło znakomity informatyk z UMK w Toruniu dzielił się ze słuchaczami swoją wiedzą i doświadczeniem w tym temacie. W czasie spotkania Pan Profesor pokazał – ze swojej imponującej kolekcji – wybrane maszyny do liczenia i zademonstrował, jak się nimi posługiwać. Była też okazja wykonania na papierze prostego algorytmu mnożenia dwóch liczb, dla którego Schickard zbudował pierwszy kalkulator. Zostały także pokazane najnowsze zabawki uczące programowania. To było niezapomniane przeżycie dla naszych studentów, natomiast dla nas jako organizatorów był to zaszczyt i wielka przyjemność.

Maszyny, roboty i zabawki matematyczno-informatyczne Read More »

Zamiast grać na komputerze, przewieź zdrowie na rowerze

2016/2017, Opis wykładów

W sobotę 18 lutego, gościliśmy z wykładem z medycyny znanego polskiego kardiochirurga prof. Jerzego Sadowskiego z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, szef Kliniki Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii Szpitala im. Jana Pawła II w Krakowie. Na spotkaniu studenci dowiedzieli się na czym polega praca kardiochirurga, co to są zastawki, jak wygląda współczesna sala operacyjna oraz jak prawidłowo dbać o swoje ciało, aby w przyszłości nie zostać pacjentem kardiochirurgii. Podczas długiej dyskusji z Panem profesorem studenci pytali o to ile komórek ma człowiek, których organów nie można przeszczepić, co jest ważniejsze mózg czy serce, jak długo trwała najdłuższa operacja serca, co się dzieje z sercem po zabiegu  oraz o wiele innych spraw. Kilkunastu studentów przyznało, że w przyszłości chcieliby zostać lekarzami. 

Zamiast grać na komputerze, przewieź zdrowie na rowerze Read More »

Na psi węch, czyli jak pracuje pies na służbie?

2016/2017, Opis wykładów

Nasze ostatnie spotkanie było wyjątkowe, gdyż studenci poznali psiego ratownika Hektora – owczarka niemieckiego z Katowic oraz Shiny – labradorkę: pomocnika kryminalistyków z Krakowa. Dr Joanna Stojer – Polańska z Uniwersytetu SWPS w Warszawie oraz dr Aleksandra Wentkowska z UŚ w Katowicach poprowadziły zajęcia kryminalistyczne poświęcone zwierzętom na służbie, pt. „Na psi węch. Czyli jak pracuje pies na służbie?” Emocji było co niemiara, zwłaszcza gdy zwierzęta zademonstrowały swoje niezwykłe umiejętności. Studenci dowiedzieli się jakie są właściwości psiego nosa, które zwierzę najlepiej tropi, a które potrafi odszukać zaginionego w lesie człowieka, czym różni się pies pracujący na lotnisku, od psa policyjnego oraz co robią psy w laboratorium policyjnym? Zajęcia przeciągnęły się długo poza normalne ramy wykładowe – każdy chciał pogłaskać, przytulić się lub zrobić sobie zdjęcie z Hektor & Hera i Shiny.

Na psi węch, czyli jak pracuje pies na służbie? Read More »

Ile srok można złapac za ogon? O robieniu wielu rzeczy naraz

2016/2017, Opis wykładów

Rok 2017 rozpoczęliśmy wykładem dr Teresy Sikory z Uniwersytetu Śląskiego. Studenci dowiedzieli co psycholog ma do powiedzenia na temat robienia wielu rzeczy naraz, czyli o modnym ostatnio multitaskingu. Na wykładzie studenci na sobie sprawdzali, czy jednocześnie można: uważnie słuchać dwóch bajek, wykonywać różne zadania każde inną ręką, czy też uważnie oglądać dwa filmy. Próbowali właściwie rozdzielać energię potrzebną do wykonania wielu zadań. Dowiedzieli się jak prawidłowo wyznaczać sobie zadania, by czuć satysfakcję z ich wykonania. Wszystkim bardzo się podobało obejrzenie eksperymentu, w którym przechodniów pytano o kierunek. Kiedy niczego nieświadomi zaczynali tłumaczyć drogę – pomiędzy rozmawiającą parą przechodzili mężczyźni niosący ogromny obraz. Na kilka sekund blokowało to widok rozmówcy, a w tym czasie podmieniano pytającego na osobę wyglądającą zupełnie inaczej. Okazało się, że przechodnie tak byli skupieni na tłumaczeniu drogi i czytaniu mapy, że nie zorientowali się, że pod koniec rozmawiali z kimś innym! Eksperyment pokazał jak bardzo selektywna jest nasza uwaga.Przed wykładem dostaliśmy od dr Sikory następujący wierszyk:

Xbox, język, szachy, balet –
dziecko się nie męczy wcale?
Kinect, basen, squash, gitara –
Każdy  się o rozwój (?) stara;
jak się nudzisz mądre dziecię,
możesz jeszcze grać na flecie!
YouTube, mail, messenger, snap –
to wyzwanie, czy już TRAP?
Multitasking, multi-player –
dużo warte? Zwykły „bajer”?

YouTube, mail, messenger, snap –
to wyzwanie, czy już TRAP?
Multitasking, multi-player –
dużo warte? Zwykły „bajer”?

Co ma nuda do odkrycia?
Czy „delete” to koniec życia?
Kiedy „mniej” oznacza „więcej”?
I czy zawsze warto prędzej?
 
Co wiadomo psychologom
o łapaniu srok za ogon?

Ile srok można złapac za ogon? O robieniu wielu rzeczy naraz Read More »

Śpiewające lodowce

2016/2017, Opis wykładów

Ostatnie, w tym roku kalendarzowym, spotkanie poświęcone było lodowcom. Dr Agata Jurkowska z Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie wygłosiła wykład pt. „Śpiewające lodowce”. Studenci mieli niezwykłą okazję nie tylko dowiedzieć się, jakie rozmiary, kształty i kolory mogą przybierać lodowce, ale także mogli posłuchać dźwięków wydawanych przez topniejące lodowce. W swojej barwnej opowieści dr Jurkowska mówiła także o wpływie lodowców na klimat całej kuli ziemskiej, o okresach zlodowaceń w historii Ziemi oraz o zwierzętach i ludziach epoki lodowcowej. Na zakończenie wykładu, każdy ze studentów otrzymał w prezencie od dr Jurkowskej bryłkę kryształu górskiego. Gościem na wykładzie był przedstawiciel Fundacji Zaawansowanych Technologii z Warszawy, organizator konkursu naukowego dla młodzieży „E(x)plory”. Natomiast przed wykładem podziękowaliśmy naszym wolontariuszom za ich pracę pysznym ciastem czekoladowym z logo Fundacji.

Śpiewające lodowce Read More »

Skąd się biorą kolory ptasich piór?

2016/2017, Opis wykładów
W sobotę, 26 listopada 2016 r.  na wykładzie z biologii dr Szymon Drobniak z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie odpowiadał na  pytanie: Skąd się biorą kolory ptasich piór. Studenci dowiedzieli się czym jest kolor i w jaki sposób przyroda potrafi produkować różne kolory. Czy pomarańczowy kolor marchewki ma cokolwiek wspólnego z  pomarańczowym brzuszkiem rudzika? Jak to się dzieje, że szare pióro wydaje nam się jaskrawo niebieskie? Poznali mikrostrukturę ptasiego pióra, która w bardzo skomplikowany sposób odbija światło padające na  pióro, a także obejrzeli oszałamiająco piękne kolory piór ptaków – nie  tylko pawia czy papugi, ale też kolibra, zimorodka czy żołny. W trakcie dyskusji padały pytania dotyczące zarówno kolorowych ptaków: różowych flamingów i ich diety, czy białych piór mew; jak i pytania o widmo światła oraz o to, jak człowiek postrzega kolory. Brawo studenci!Treść

Skąd się biorą kolory ptasich piór? Read More »